Bir Balığa Tekerlekli Sandalye Yapmak Güzel Bir Davranış Ama…

Son zamanlarda sosyal medyada, herkesin görünce mutluluk duyduğu, balık için tekerlekli sandalye haberi, dünyanın bir yerlerinde, herhangi bir canlının yaşama hakkına değer verildiğini gösterip, bizlere umut vermiş olsa da bu tekerlekli sandalye gerçekten balığın yaşam kalitesini arttırıyor mu?

İyi niyetle yapılmış olsa da, mekanizmanın yarardan çok zararı olabilir.

Geçen hafta sosyal medyaya göz attıysanız, minik üzüm gözlü, sarkık dudaklı şirin bir süs balığının, borular ve ağlardan yapılan minik bir mekanizmaya sarılmış fotoğrafını farketmiş olabilirsiniz. Buzzfeed News’dan Tanya Chen’in bildirdiğine göre, balığın “tedavi edilemez”, ve suda batma derecesini kontrol etmesini engelleyen bir yüzme kesesi hastalığı var. Bu yüzden San Antonio’da girişimci bir akvaryumcu ona özel bir “tekerlekli sandalye”yaptı.

Bir müşteri balığın akvaryumun dibinde gezindiğini söyleyerek balığını akvaryumcuya getirmiş. Orada bulunan Derek isimli işçi de minik dostumuzun yüzmesine yardım etmek için etrafına hava boruları dolamaya karar vermiş.

Altına biraz vana ekledim ki ona ‘sandalye’ gibi destek olsun. Sandalyenin’ tabanına biraz ağırlık ekledim ve tepede yüzmesini sağlamak için de strafor. Peşinden bir tekerlekli sandalye sürüklüyormuş gibi olmasın diye onun için doğru yüzme seviyesine ulaşana kadar parçaları eksilttim. Tekerlekli sandalye o zamandan bu zamana daha az boru ve daha çok ağ içererek minik dostumuz için “daha konforlu” olması adına güncellendi.

Çok mu şirin? -Tabi ki. Zekice mi? -Kesinlikle. Balığa yararlı mı? -Olmayabilir.

The Fish Doctor, Inc.’de bir deniz biyoloğu olan Dr. Catherine McClave’in, Smithsonian.com’a bildirdiği üzere, minik yüzme aleti her ne kadar “kesinlikle çok zekice” olsa da balığın derisini aşındırma riskini taşıyor ve bu da ağır enfeksiyonlara sebep olabilir. “Balık pulları, ya da balığın derisi, savunmanın ilk aşamasıdır” diyor McClave. “Ve eğer (ona) sürtünerek aşındıracak bir şey varsa deri açılır, suda ne varsa ona karşı savunmasız hale gelirler.” Ve sonra sistemsel bakteriyel enfeksiyon kapmaları neredeyse kaçınılmaz olur.”

Balığın tekerlekli sandalyesi yüzünden başka problemleri olmayacağına inanmak güç.

Kronik yüzme kesesi hastalığına neden yakalandığı hakkında net bir bilgi yok. (Derek Smithsonian.com’un konu hakkında konuşma isteklerine henüz cevap vermedi) Fakat balık profesyonel yardım almadı. Tedavide ilk adım muhtemelen bir veteriner hekimin ofisine gitmek olurdu.

Yüzme Kesesi Hastalığının Sebepleri Nelerdir?

“Yüzme kesesi hastalığı” balığın yüzme yolunun dengesizleşmesine sebep olacak problemler için yalnızca geniş bir tanım. Bu problemlerin çoğu kolayca düzeltilebilir – eğer düzgün şekilde tanısı koyulabilir ve tedavi edilebilirse.

McClave’in açıkladığına göre, akvaryum balıklarında yüzme kesesi hastalığının en yaygın sebeplerinden biri hatalı beslenmedir. Yüzme kesesi, balığın suda batma derecesini kontrol eden hava ile dolu bir kese, yutağa ve sindirim borusuna bağlıdır. Çoğu süs balığı sahibi balıklarını peletle besliyor, fakat bu atıştırmalıklar lif bakımından yetersiz ve balığın kabız olmasına sebep olabilir, bu da sonradan yüzme kesesine baskı yapar.

akvaryum balığı tekerlekli sandalyesi

Peletler de su yüzeyinde kaldıkları için problem yaratabilir, yani balıklar yemi yutarken çok fazla vakit harcayabilir. The Goldfish Tank’e göre, eğer balık çok fazla hava yutarsa yüzme kesesi patlayıp akvaryumun tepesine çıkabilir, tepetakla yüzebilir, veya bir yana meyledebilir.

Bakteriyel enfeksiyon yüzme kesesi hastalığının başka yaygın bir sebebidir – ve eğer bir balıkta bakteriyel enfeksiyon varsa, bunun suçlusu muhtemelen kötü bakılan bir akvaryumdur. Eğer bağışıklık sistemleri güçsüz değilse, genellikle balıklar da bizim gibi bakterilerle savaşabilir. Fakat eğer balığın bağışıklığı düşükse, bu genelde düşük su kalitesinden kaynaklanır. Sudan nefes aldıkları için, balıklar için en önemli şey suyun kalitesidir.

Tümörler ayrıca yüzme kesesini söndürebilirler, bu da yüzme kesesi hastalığıyla ilişkilendirilen semptomlara yol açabilir. Sudaki canlılar için hiçbir masraftan kaçınmayanlar, veterinerlerden birtakım teşhis prosedürleri (X-ray ve ultrason gibi) uygulamalarını isteyebilir.

McClave ayrıca “Balık ilaçları son yirmi yılda gerçekten çok değişti. Şimdilerde köpekler ve kediler için yıllardır olduğu gibi balıklar için de teşhis imkanları bulunmaktadır.” diye belirtti.

Yüzme Kesesi Hastalığının Tedavisi

Yüzme kesesi hastalığının tedavisi, semptomların kaynağına göre değişmektedir. Kabız olan balık birkaç gün diyete sokulmalıdır, ardından rutin olarak parçalanmış, lifli sebzelerle – kabak ve havuç gibi – beslenmelidir. Hala pelet yiyebilirler, fakat gözetim altında. Bakteriyel enfeksiyonlar antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Ve balıkların temiz ve sağlıklı bir çevreye bırakıldıklarından emin olmak çok önemlidir.

Doğru su kalitesi en önemli şey: sahip olduğunuz balıklar için gerekli su kalitesini ile filtrelemeyi sürdürmek ve gözünüzün her zaman üzerinde olması gibi.

“Balık tümöründe tek tedavi yöntemi ameliyat – biraz dramatik bir seçenek, fakat bazı evcil hayvan sahipleri bu bedeli ödemeye hazır. İnsanların iki dolarlık balığa nasıl paralar harcadıklarını söylesem inanmazsınız” diyor Dr. McClave.

Fakat belki de bu çok şaşırtıcı değildir. Endişeli balık sahipleri bir çuval dolusu para dökerek, Derek ile aynı sebepten – tabi ki tamamen iyi niyetle hareket ederek – ihtiyacı olan bir süs balığına tekerlekli sandalye yapabilir. İnsanlar hayvan dostlarını çok, çok fazla seviyor. Ve McClave’in de dediği gibi, “Balıklar da evcil hayvandır.”

Kaynak: Smithsonianmag